Pokojowa Nagroda Nobla 2022: wśród laureatów Memoriał

Tego­rocz­na Poko­jo­wa Nagro­da Nobla zosta­ła przy­zna­na jed­nej oso­bie oraz dwóm orga­ni­za­cjom.
Lau­re­ata­mi są:
Aleś Bia­lac­ki — bia­ło­ru­ski dzia­łacz spo­łecz­ny, poli­tyk i obroń­ca praw czło­wie­ka
Memo­riał — rosyj­ska orga­ni­za­cja praw czło­wie­ka
Cen­trum Wol­no­ści Oby­wa­tel­skich — ukra­iń­ska orga­ni­za­cja praw czło­wie­ka

W uza­sad­nie­niu wybo­ru Komi­tet napi­sał, że tego­rocz­ni lau­re­aci “są przed­sta­wi­cie­la­mi spo­łe­czeń­stwa oby­wa­tel­skie­go w swo­ich ojczy­znach. Przez wie­le lat wspie­ra­li pra­wo do kry­ty­ki wła­dzy i ochro­nę fun­da­men­tal­nych praw oby­wa­te­li. Pod­ję­li nie­zwy­kły wysi­łek, aby udo­ku­men­to­wać zbrod­nie wojen­ne, przy­pad­ki łama­nia praw czło­wie­ka i nad­użyć wła­dzy. Wspól­nie uka­zu­ją zna­cze­nie spo­łe­czeń­stwa oby­wa­tel­skie­go dla poko­ju i demo­kra­cji.”

Dla Rodzin Katyń­skich szcze­gól­ne zna­cze­nie ma Memo­riał — ze wzglę­du na wspól­ne cele i war­to­ści — wal­kę o praw­dę i pamięć o czło­wie­ku.
Mię­dzy­na­ro­do­we sto­wa­rzy­sze­nie histo­rycz­no-oświa­to­we, cha­ry­ta­tyw­ne i obro­ny praw czło­wie­ka “Memo­riał” — powstał w latach 80. XX wie­ku jako zrze­sze­nie nie­za­leż­nych orga­ni­za­cji. Sto­wa­rzy­sze­nie zosta­ło ofi­cjal­nie zamknię­te i zli­kwi­do­wa­ne decy­zją rosyj­skie­go sądu naj­wyż­sze­go 5 kwiet­nia tego roku. W czerw­cu jego byli człon­ko­wie oraz zwo­len­ni­cy zde­cy­do­wa­li o Cen­trum Obro­ny Praw Czło­wie­ka “Memo­riał” — orga­ni­za­cji spo­łecz­nej, choć już bez oso­bo­wo­ści praw­nej.

“(Nagro­da) zachę­ca nas do deter­mi­na­cji we wspie­ra­niu naszych rosyj­skich kole­gów w ich dal­szej pra­cy w nowej loka­li­za­cji, pomi­mo przy­mu­so­we­go roz­wią­za­nia Memo­rial Inter­na­tio­nal w Moskwie” — prze­ka­za­ła agen­cji Reu­te­ra Anke Gie­sen z zarzą­du Memo­ria­łu.

Łukasz Adam­ski, wice­dy­rek­tor Cen­trum Mie­ro­szew­skie­go, napi­sał: “Gdy myślę o innej Rosji, odważ­nej, bez­kom­pro­mi­so­wej, pra­gną­cej roz­li­cze­nia komu­ni­zmu i win Rosji przed Pol­ską i inny­mi kra­ja­mi Euro­py Środ­ko­wo-Wschod­niej, to myślę przede wszyst­kim o Memo­ria­le!”.
Przy­po­mi­na­my z oka­zji przy­zna­nia Nagro­dy Nobla war­to­ścio­we mate­ria­ły, któ­re przy­bli­ża­ją tę wyjąt­ko­wą orga­ni­za­cję:

Wywiad z pre­ze­sem Memo­ria­łu, Janem Raczyń­skim, na por­ta­lu gdansk.pl

Deba­ta i pokaz fil­mu o Sto­wa­rzy­sze­niu „Memo­riał”: “Czyst­ka pamię­ci” 

Kto sprze­ci­wia się Krem­lo­wi? Obroń­cy praw czło­wie­ka w Rosji

Arty­kuł w “The New York Times” (arty­kuł anglo­ję­zycz­ny)